Często znamy ten problem z relacji znajomych, czy mieliśmy nieszczęście doświadczyć go osobiście i wiemy, że to nic przyjemnego. Najbardziej charakterystycznym objawem rwy kulszowej jest rozdzierający ból zaczynający się od kręgosłupa lędźwiowego i promieniujący do najczęściej jednej kończyny dolnej, czasem aż do stopy.
Do tego mogą dojść drętwienia, zaburzenia czucia czy problemy z poruszaniem nogi. Spory dyskomfort sprawia również wstawanie, czy zmiany pozycji z racji ukłuć silnego bólu. Objawy rwy kulszowej mogą ustąpić samoczynnie po 2-4 tygodniach szczególnie gdy rwa kulszowa ma łagodniejszy przebieg, nie można jednak lekceważyć problemu szczególnie gdy dochodzi do zaburzeń siły mięśniowej.
Należy też pamiętać, że jeśli nie zatroszczymy się o eliminacje warunków, w których doszło do powstania choroby, musimy się liczyć z częstymi nawrotami.
Najczęstszą przyczyną rwy jest przepuklina krążka międzykręgowego w odcinku lędźwiowym kręgosłupa. Wybrzuszenie, które powstaje w wyniku osłabienia pierścieni krążka uciska nerw kulszowy, powodując te nieprzyjemne dolegliwości. Inne możliwe przyczyny rwy kulszowej to zwężenie kanału kręgowego, kręgozmyk, zmiany zwyrodnieniowe, urazy, rzadziej infekcje lub zmiany nowotworowe.
Do występowania tej choroby predysponuje wiek między 45 a 65 lat, praca, w której wykonuje się ruchy skrętne tułowia, dźwiga ciężary, lub zbyt długo siedzimy (np. kierowcy). Inne czynniki to otyłość, cukrzyca, stres czy też palenie tytoniu.
Znając czynniki wpływające na powstawanie rwy kulszowej łatwo wskazać profilaktyczne metody leczenia rwy kulszowej. Mowa oczywiście o zdrowym i aktywnym trybie życia, a także redukcji czasu spędzanego w pozycji siedzącej, wzmacnianiu mięśni tułowia, utrzymywanie szczupłej sylwetki i porzuceniu papierosów. W realizacji zadań profilaktycznych skutecznie pomagają zajęcia na basenie np. aqua aerobik, czy też pływaniem stylem grzbietowym i kraulem.
Leczenie dzielimy na zachowawcze, które stosuje się w zdecydowanej większości przypadków i operacyjne. Leczenie zachowawcze dzielimy na farmakoterapie, w której powszechnie stosowane są substancje przeciwbólowe takie jak paracetamol, ibuprofen, diclofenak w maściach bądź tabletkach, oraz fizjoterapię.
W rehabilitacji skutecznie wykorzystuje się elektroterapię np. prądy TENS o działaniu przeciwbólowym, czy też plastry kinesiotaping, ale oczywiście w celu uzyskania najlepszych rezultatów najważniejsze są ćwiczenia. Powinny się one skupiać na wzmacnianiu mięśni tułowia, szczególnie grzbietu.
W związku z tym, że wiele ćwiczeń może prowokować dolegliwości bólowe, z pomocą znów przychodzi nam basen. Woda zapewnia warunki odciążenia grawitacyjnego w związku z czym można przeprowadzić intensywny trening bez niepotrzebnych przeciążeń układu kostnego.
W zależności od stanu pacjenta można stosować indywidualnie dobrane metody jak np. Terapia wg koncepcji McKenziego, rozluźnianie mięśniowo-powięziowe, czy terapia manualna.
Mgr Fizjoterapii
Filip Marszałek
Bibliografia:
– AM. Lewis, R. Layzer, JW. Engstrom, NM. Barbaro i inni. Magnetic resonance neurography in extraspinal sciatica. „Arch Neurol”. 63 (10), s. 1469-72, Oct2006. DOI:10.1001/archneur.63.10.1469.PMID: 17030664.
– Benoist M.The natural history of lumbar disc herniation and radiculopathy. „Joint Bone Spine”. 69 (2), s. 155-60, 2002. PMID: 12027305.”. 129, s. 1-76, 1970. PMID: 5269867.
– Weber H. Lumbar disc herniation. A controlled, prospective study with ten years of observation. „Spine”. 8 (2), s. 131-40, 1983. PMID: 6857385.
– Weber H, Holme I, Amlie E. The natural course of acute sciatica with nerve root symptoms in a double-blind placebo-controlled trial evaluating the effect of piroxicam. „Spine”. 18 (11), s. 1433-8, 1993. PMID: 8235813.
– Jonsson B, Stromqvist B. The straight leg raising test and the severity of symptoms in lumbar disc herniation. A preoperative evaluation. „Spine (Phila Pa 1976)”. 20 (1), s. 27-30, 1995.PMID:7709276.
– Fizjoplaner.pl, Rwa kulszowa – przyczyny, objawy, leczenie i zapobieganie – Fizjoplaner.pl
– Jakie są objawy, przyczyny, testy i ćwiczenia na rwę kulszową? – Onsen, onsensleeping.com